reklama
24 styczeń 2024

99 lat temu postanowiono wznieść Grób Nieznanego Żołnierza

zdjęcie: 99 lat temu postanowiono wznieść Grób Nieznanego Żołnierza / Wikimedia Commons
Wikimedia Commons
Tego dnia 1925 roku Rada Ministrów podjęła uchwałę o wzniesieniu w Warszawie Grobu Nieznanego Żołnierza
REKLAMA
Grób Nieznanego Żołnierza usytuowana jest na placu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Celem wzniesienia tego symbolicznego grobu było uczczenie pamięci poległych żołnierzy, którzy oddali życie w walce o niepodległość Polski. To miejsce jest uznawane za ważny element dziedzictwa narodowego, symbolizujący najwyższe poświęcenie. Pierwsze próby stworzenia pomnika miały miejsce w 1921 r., a ostatecznie został on zrealizowany w 1925 r. pod kolumnadą pałacu Saskiego, który niestety uległ zniszczeniu podczas II wojny światowej.

Historia

Koncepcja uczczenia poległych nieznanych żołnierzy powstała bezpośrednio po zakończeniu I wojny światowej we Francji, gdzie w 1920 r. w Paryżu powstał pierwszy na świecie Grób Nieznanego Żołnierza, upamiętniający 1,5 miliona żołnierzy poległych w latach 1914–1918. Podobne miejsca hołdu dla bezimiennych żołnierzy utworzono również w Wielkiej Brytanii równocześnie z Francją.

W Polsce pierwsze starania mające na celu stworzenie miejsca upamiętniającego nieznanych poległych żołnierzy pojawiły się w 1921 r. Pierwszym z nich był pomnik-płyta Nieznanego Żołnierza w Łodzi, odsłonięty 22 marca 1925 r.

Warszawski Grób Nieznanego Żołnierza został odsłonięty 2 listopada 1925 r. pod kolumnadą pałacu Saskiego. W tym dniu szczątki niezidentyfikowanego żołnierza zostały uroczyście umieszczone w grobie, sprowadzone specjalnie z Cmentarza Obrońców Lwowa w ramach ceremonii. Autorstwo grobu przypisuje się artyście-rzeźbiarzowi Stanisławowi Kazimierzowi Ostrowskiemu.

Podczas końcowych lat II wojny światowej grób doznał poważnych zniszczeń w wyniku wysadzenia w powietrze. Jednak już w 1946 r. został odbudowany i ponownie odsłonięty. Obecnie stanowi trójarkadowy fragment ocalałej kolumnady pałacu Saskiego, a w latach 1990–1991 dokonano pewnych zmian w jego wyglądzie.

Przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie płonie wieczny znicz, a służbę honorową pełnią żołnierze z Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego. Podczas państwowych świąt odbywa się uroczysta zmiana warty, w której uczestniczą najważniejsze władze państwowe.

Trzonem Grobu Nieznanego Żołnierza były trzy środkowe arkady kolumnady pałacu Saskiego. Środkowa była przeznaczona na głęboki na 1,5 m grobowiec. Wnętrze grobowca zostało wyłożone stalowym pancerzem zamykanym stalową płytą z napisem:

Dnia 2 XI 1925 roku zostały złożone w tem miejscu zwłoki nieznanego żołnierza polskiego przeniesione z wybranego losem pobojowiska lwowskiego

Otoczenie grobowca wyłożono czarnym, wypolerowanym granitem, z którym kontrastowała matowa płyta nagrobna. Miało to na celu skoncentrowanie całej uwagi na płycie, gdzie wyryto słowa:

TU LEŻY ŻOŁNIERZ POLSKI POLEGŁY ZA OJCZYZNĘ

18 kwietnia 1989 r. w Grobie Nieznanego Żołnierza została złożona ziemia z mogił katyńskich. Uroczystość zorganizowana przez wojsko odbyła się o godzinie 11.00. Odkrytym samochodem, w asyście oficerów i Kompanii Reprezentacyjnej urna z prochami wjechała na pl. Zwycięstwa. W księdze pamiątkowej Grobu Nieznanego Żołnierza zapisano:

Ku wiecznej pamięci potomnym, w hołdzie tym, którzy oddali swe życie dla Polski. Dnia 18 IV 1989 roku złożono w mauzoleum żołnierskiej chwały urnę z ziemią katyńską zbroczoną krwią polskich oficerów-bojowników września 1939 r.
PRZECZYTAJ JESZCZE
pogoda Hel
6.6°C
wschód słońca: 07:13
zachód słońca: 15:44
reklama

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Helu